สรุปหนังสือ ประวัติศาสตร์ยุโรปฉบับสุดสั้น The Shortest History of Europe หนังสือที่เล่าสรุปเรื่องราวยุโรปให้เราได้เข้าใจภาพรวมแบบง่ายๆ ในหนังสือเล่มเล็กพอดีมือ อ่านแล้วก็ได้เกร็ดความรู้ใหม่ๆ มากมาย
เริ่มตั้งแต่ระบบ Feudal ฟิวนัล การที่กษัตริย์มอบที่ดินให้นักรบหรือขุนนางทั้งหลายเอาไปบริหารจัดการทำกิน โดยแลกกับการต้องส่งกำลังคนหรือกองกำลังทหารให้กษัตริย์เอาไว้ปกป้องดินแดน
และเมื่อส่งกองกำลังทหารให้กษัตริย์ไปก็มาถึงการตรวจแถวทหารกองเกียรติยศที่สืบทอดมาถึงปัจจุบัน แต่ความต่างคือปัจจุบันทหารนั้นดูแข็งขันสง่างาม แต่ในอดีตกาลโบราณนั้นกองกำลังทหารที่ถูกส่งมาให้มักไม่ค่อยได้เรื่องได้ราวเท่าไหร่
เพราะไม่มีกฏข้อบังคับว่าต้องส่งคนแบบไหนอย่างไรมา ขอแค่เป็นผู้ชายในจำนวนเท่าที่กำหนดไว้พอ จึงมักส่งคนที่ไม่แข็งแรงมาให้ ส่วนผู้ชายที่ดูแข็งแรงรบได้จริงๆ ก็จะถูกเก็บไว้กับขุนนางหรือนักรบเจ้าของที่ดินนั้น เอาไว้ใช้เป็นแรงงานและปกป้องที่ดินตัวเองแทน
พูดถึงเรื่องกษัตริย์ยุโรปในสมัยโบราณ ก็เพิ่งรู้ว่าชาวเยอรมันในเวลานั้นเขาไม่ใช้การสืบทอดตำแหน่งกษัตริย์ทางสายเลือด แต่ใช้การโหวตเลือกกัน เพื่อป้องกันไม่ให้มีคนเหยาะแยะไม่ได้เรื่องขึ้นมาเป็นผู้นำของพวกเขา แนวคิดนี้จึงสืบทอดต่อมายังสมัยเยอรมันยึดครองโรมันในสมัยนั้น
ผิดกับฝรั่งเศสใช้วิธีการสืบทอดทางสายเลือดเหมือนที่เราคุ้นเคย แต่ที่สืบทอดแล้วยังยิ่งใหญ่ได้ก็เพราะราชวงศ์ฝรั่งเศสในเวลานั้นมีการเลี้ยงดูผู้สืบทอดได้ดีจนมีความสามารถในการบริหารประเทศจริงๆ
แถมแนวคิดกษัตริย์ของยุโรปก็ไม่เหมือนกับฝั่งตะวันออกหรือเอเซีย ตรงที่ฝั่งเอเซียมักจะมีแนวคิดว่ากษัตริย์คือสมมติเทพ คือผู้เป็นเจ้าของทุกอย่างบนโลกใบนี้ แต่กษัตริย์ของฝั่งยุโรปไม่ได้อยู่ในแนวคิดแบบเดียวกัน ยุโรปถือว่ากษัตริย์ไม่ใช่เจ้าของทุกสรรพสิ่ง เป็นรากฐานให้เสรีภาพและความมั่นคั่งในยุโรปทุกวันนี้
ความน่าสนใจของเยอรมันอีกสิ่งคือกฏหมาย แนวคิดการมีค่าปรับ ค่าชดเชยเมื่อเกิดคดีความฟ้องร้องนั้นมีจากกฏหมายเยอรมัน ที่เรียกว่าเป็นกฏหมายแบบตาต่อตา ฟันต่อฟัน เป็นกฏหมายแบบแก้แค้น ทำอะไรผิดต่อใครต้องชดใช้ ต้องจ่ายชดเชย
แนวคิดหลักๆ ของกรีกโรมันเดิมคือพยายามอธิบายว่าโลกนั้นเรียบง่าย ใช้ตรรกะในการอธิบายสิ่งต่างๆ และก็ใช้คณิตศาสตร์เป็นเครื่องมือหลัก ส่วนคริสตศาสนาก็จะมีแนวคิดว่าโลกทั้งใบนั้นชั่วร้าย ต้องอาศัยพระคริสต์เท่านั้นโลกถึงจะน่าอยู่ และชาวนักรบเยอรมันเองก็เชื่อว่าการต่อสู้ การสู้รบคือความบันเทิงในชีวิต
และนั่นทำให้นักรบเยอรมันกลายเป็นผู้นำในยุโรปช่วงเวลาหนึ่ง จากคนเถื่อนไร้ศาสนา เริ่มสนับสนุนคริสตจักรโรมัน บวกกับเห็นความดีงามวิทยาการความรู้ของกรีกโรมัน จนนำมาสู่ยุค renaissance ในศตวรรษที่ 15 และก็นำมาสู่การปฏิรูปคริสตศาสนาใหม่ในศตววรษที่ 16
การปฏิวัติคริสตศาสนาใหม่ส่วนหนึ่งก็คือการสร้างนิกายใหม่ที่ชื่อว่าโปรเตสแตนต์ ที่เลิกขึ้นตรงกับคริสตจักรอย่างเดียว เพราะเดิมทีศาสนามักถูกใช้เป็นเครื่องมือทางการเมืองและการปกครอง การจะล้างบาปได้ต้องอาศัยคนที่อ่านไบเบิลเป็น และไบเบิลสมัยนั้นก็มีแต่ภาษาละติน
จนเมื่อไบเบิลถูกนำมาแปลเป็นภาษาเยอรมันก็ทำให้ผู้อ่านสามารถตีความได้เอง ล้างบาปได้เองโดยไม่ต้องอาศัยคริสตจักรอีกต่อไป มันคือการปลดแอกของผู้นับถือศาสนาคริสต์ครั้งใหญ่ ส่วนชาวฝรั่งเศสเองก็มีการต่อต้านศาสนาที่น่าสนใจกว่า
นั่นก็คือผ่านสารานุกรม คุณอาจสงสัยว่าสารานุกรมหนังสือรวบรวมความรู้ทั้งหลายนั้นถือเป็นการต่อต้านศาสนาอย่างไร
แต่เดิมทีการจะลำดับเรื่องราวสิ่งใดมักเป็นไปตามความศักดิ์สิทธิ์ สำคัญสุดทางศาสนาอยู่หน้าแรก สำคัญน้อยสุดอยู่หน้าท้าย แต่สารานุกรมนั้นจัดเรียงความรู้ตามลำดับตัวอักษร ถือเป็นการต่อต้านศาสนากลายๆ ทำให้คำว่า Devil ปรากฏก่อนคำว่า Religion ศาสนา ช่างเป็นการต่อต้านแข็งขืนทาง Soft Power ที่น่าสนใจครับ
สรุปหนังสือ The Shortest History of Europe ประวัติศาสตร์ยุโรปฉบับสุดสั้น
ใครชอบหนังสือแนวประวัติศาสตร์ อ่านง่าย อ่านสนุก หรือกำลังจะไปเที่ยวยุโรป ผมแนะนำให้อ่านหนังสือเล่มนี้ครับ จริงๆ แล้วหนังสือเล่มนี้เล่าตั้งแต่อดีตกาลโบราณหลายพันปีก่อน จนถึงใกล้ปัจจุบันมากที่สุดเมื่อไม่สิบปีก่อน มันทำให้เราได้เห็นภาพรวมว่ายุโรปผ่านอะไรมาบ้าง และมีวิวัฒนาการอย่างไร
หลายเรื่องเป็นเรื่องใกล้ตัวในชีวิตเราทุกวันนี้ ถือเป็นหนังสือที่ให้เกร็ดความรู้ดีๆ ที่ควรอ่านอีกเล่มครับ
อ่านแล้วเล่า เล่มที่ 35 ของปี 2023
สรุปหนังสือ The Shortest History of Europe ประวัติศาสตร์ยุโรปฉบับสุดสั้น
John Hirst เขียน
วริศา กิตติคุณเสรี แปล
สำนักพิมพ์ PARAGRAPH
อ่านสรุปหนังสือแนวประวัติศาสตร์ในอ่านแล้วเล่าต่อ : https://www.summaread.net/category/history/
สั่งซื้อออนไลน์ : https://shope.ee/5KmMywDh0X