สรุปหนังสือ China Shock วิกฤตของจีนในเกมเศรษฐกิจโลกใหม่ เขียนโดย อาร์ม ตั้งนิรันดร เรื่องราวอัปเดทของประเทศจีน ประเทศที่ดูเศรษฐกิจรุ่งพุ่งแรงโตปีละ 2 หลักมานานหลายสิบปี มาวันนี้เศรษฐกิจจีนเริ่มชะลอความเร็วเหลือโตแค่หลักเดียว แต่ก็ยังเป็นตัวเลขหลักเดียวที่สูงอยู่
หนังสือเล่มนี้จึงเล่าให้เราเห็นภาพปัจจุบันของประเทศจีนที่ตรงกับบริบทความเป็นจริงมากขึ้น ผมขอหยิบบางบทบางตอนมาสรุปเล่าให้ฟัง เพื่อให้เห็นภาพความน่าสนใจในประเทศจีนและหนังสือเล่มนี้ครับ
วิกฤตอสังหาริมทรัพย์ในจีน
ก่อนหน้านี้เราจะเห็นข่าวบริษัทอสังหาริมทรัพย์ยักษ์ใหญ่ในจีนเล่มล้มละลาย จนกลายเป็นข่าวใหญ่โตไปทั่วโลกว่าจะเกิดเหตุ Domino Effect ในจีนหรือไม่ แต่เท่าที่สังเกตดูถึงวันนี้ไม่มีวี่แววแบบนั้น แต่ถ้าเป็นประเทศอื่นบริษัทที่ใหญ่มากๆ ในประเทศล้มลงคงก่อให้เกิด Domino Effect ต่อระบบเศรษฐกิจทั้งหมดไม่น้อย
และทางรัฐบาลในประเทศนั้นต้องหาทางพยุงไม่ให้บริษัทยักษ์ใหญ่ล้มเหมือนประเทศอื่น กลับไม่กลัวคำว่ายิ่งใหญ่ยิ่งล้มดังจนอาจพาทั้งเศรษฐกิจพังไม่รู้ตัว
ทางรัฐบาลจีนมองว่าก่อนหน้านี้เศรษฐกิจของประเทศพึ่งพากับภาคอสังหาริมทรัพย์มากเกินไป จนเริ่มมองเห็นความเสี่ยงต่างๆ ที่จะเกิดขึ้นจากกลุ่มธุรกิจนี้ เหมือนที่เคยเกิดขึ้นแล้วในประเทศอื่น เพราะถ้าปล่อยให้อสังหาโตเรื่อยๆ จะก่อให้เกิดฟองสบู่อสังหาได้ และถ้าปล่อยให้ฟองสบู่นั้นโตเกินไปและลอยสูงขึ้นมากเท่าไหร่ อาจยิ่งทำให้เกิดผลกระทบต่อระบบเศรษฐกิจทั้งหมดได้อย่างมหาศาล
บวกกับวิกฤตราคาที่อยู่อาศัยในจีนพุ่งทะยานแบบไม่น่าเชื่อ จนทำให้ค่าใช้จ่ายคนเมืองในจีนนั้นสูงมาก ทำให้คนหนุ่มสาวจีนไม่อยากมีลูก ลามเป็นวิกฤตสังคมและประชากร นี่คงเป็นภาพที่รัฐบาลจีนไม่อยากปล่อยให้เป็นมากกว่านี้อีกต่อไป เลยเลือกที่จะปล่อยให้บริษัทอสังหายักษ์ใหญ่รายนี้ล้มไป แม้จะเกิดความเสียหาย แต่ก็จะกลายเป็นคำเตือนไปยังกลุ่มบริษัทอสังหาอื่นๆ ที่ยังไม่ล้มว่าถ้าจะอยู่ต่อต้องปรับตัวเองเพราะรัฐบาลจะไม่เข้ามายุ่ง
วิกฤตวัยแรงงานคนหนุ่มสาว
เดิมทีประเทศจีนโตได้ด้วยการใช้จุดขายแรงงานหนุ่มสาวราคาถูก ทำให้จีนกลายเป็นโรงงานของโลกทั้งใบ ไม่ว่าจะแบรนด์หรู แบรนด์ถูก ก็ล้วนผลิตในประเทศจีนทั้งนั้น แต่แรงงานราคาถูกที่เคยทำให้จีนได้เปรียบในวันนั้นกลับไม่ได้ผลแล้วในวันนี้
เพราะวันนี้ค่าแรงของจีนขยับจากถูกกลายเป็นสูง ตามค่าครองชีพในจีนที่เพิ่มสูงขึ้น แถมภาคการผลิตก็เริ่มนำหุ่นยนต์หรือระบบอัตโนมัติมาใช้แทนแรงงานที่เริ่มขยับราคาสูงขึ้นไปแล้ว ส่วนจำนวนคนหนุ่มสาวก็ไม่ได้เพิ่มขึ้นเนื่องจากอัตราการเกิดในจีนไม่สัมพันธ์กับจำนวนผู้เสียชีวิตแล้ว
แล้วจำนวนงานดีๆ ก็มีจำนวนไม่พอกับหนุ่มสาวในจีนที่เพิ่งเรียนจบออกมา ทุกวันนี้ในจีนแม้งานจะหาไม่ยาก แต่ก็เป็นแค่งานทั่วไป ส่วนสำหรับงานรายได้ดีนั้นหาไม่ได้ เลยทำให้เกิดวิกฤตหนุ่มสาววัยทำงานของจีน งานที่อยากทำไม่มี มีแต่งานที่ไม่อยากทำ
วันนี้สังคมจีนเลยมีหนุ่มสาวคนว่างงานเยอะขึ้น แต่ว่างเพราะไม่เจองานที่ตัวเองอยากทำ หรือรู้สึกว่าเหมาะสมกับความรู้ความสามารถของตัวเอง แล้วไหนจะมี AI กับ Automation เข้ามาอีก น่าติดตามดูว่าสังคมจีนหลังจากนี้จะปรับตัวรับมืออย่างไร
จีนเที่ยวจีน The Power of Soft Power
ยังคุ้นกับภาพยนต์ชื่อ Lost in Thailand มั้ยครับ ภาพยนต์จีนที่เป็นเรื่องราวของคนจีนที่หลงในไทย จนทำให้ค้นพบความสวยงามสนุกในไทยจนส่งผลให้คนจีนแห่เที่ยวไทยตามๆ กัน
นั่นคือจุดเริ่มต้นของทัวร์จีนในไทยที่ส่งผลต่อเศรษฐกิจไทยมหาศาล นั่นคือพลังของคำว่า Soft Power หรือสมัยก่อนเรียก Creative Economy แต่หนังสือเล่มนี้บอกว่าวันนี้ดูเหมือนจำนวนนักท่องเที่ยวจีนที่เข้าไทยจะเริ่มลดลง ก็เพราะพลังของอีก Soft Power เช่นกัน
เพียงแต่เป็น Soft Power คนละด้าน เป็นด้านที่ส่งผลเสียในไทยด้านการท่องเที่ยวจากสายตาของคนจีน นั่นก็คือภาพยนต์เรื่อง No More Bets เริ่มทำให้เกิดกระแสความกังวลความไม่ปลอดภัยในไทยและประเทศภูมิภาคนี้เช่นกัน
ดูเหมือนว่าภาพยนต์จะก่อให้เกิดกระแสที่ทั้งบวกและลบต่อเศรษฐกิจได้ไม่น้อย ไม่รู้เหมือนกันว่าทางการไทยจะทำอย่างไรกับเรื่องนี้ จะแก้ต่างสิ่งที่ภาพยนต์สื่อออกมาในแง่ลบ หรือจะสร้างกระแสในแง่บวกเพื่อทำให้คลื่นนักท่องเที่ยวกลับมากระตุ้นเศรษฐกิจไทย
สรุปหนังสือ China Shock วิกฤตของจีนในเกมเศรษฐกิจโลกใหม่
คุณอาร์ม ตั้งนิรันดร เป็นผู้เขียนเรื่องจีนที่ผมชอบที่สุดคนหนึ่ง ด้วยการใช้ภาษาเข้าใจง่ายในการอธิบายเรื่องยากๆ แถมยังเล่าได้เห็นภาพทุกบริบท เล่าจากประสบการณ์จริงจนทำให้คนที่ไม่มีประสบการณ์เรื่องจีนอย่างผมเห็นภาพผ่านตัวหนังสือ
ในวันที่เศรษฐกิจจีนเริ่มไม่พุ่งทะยาน แต่ก็ยังเดินหน้าได้ดีกว่าแทบทุกประเทศบนโลก และในขณะเดียวกันก็เริ่มเห็นการปรับกลยุทธ์ด้านการเมือง การปกครอง ไปจนถึงเศรษฐกิจของจีนใหม่ แบบที่ป้องกันความผิดพลาดแบบที่ประเทศอื่นๆ ที่เคยโตไปก่อนได้ประสบกัน
น่าสนใจว่าประเทศที่มีประชากรพันกว่าล้านคนนี้จะขยับไปทางไหน แน่นอนว่าถ้าจีนขยับไม่ว่าจะทางใด ย่อมดึงทิศทางของโลกทั้งใบไปได้ไม่มากก็น้อย และถ้าเศรษฐกิจจีนไม่โตหรือล้มสะดุด ย่อมกระทบทุกประเทศบนโลกไม่ทางใดก็ทางหนึ่ง
และนั่นเลยเป็นเหตุผลว่าทำไมเราถึงต้องตามติดประเทศจีน แม้จะไม่ได้อยู่ติดกับประเทศเรา แต่ทางด้านเศรษฐกิจ สังคม การเมือง กลับผูกติดกันทั้งในด้านที่มองเห็นโดยตรงและมองไม่เห็นด้วยตาครับ
อ่านแล้วเล่า เล่มที่ 13 ของปี 2024
สรุปหนังสือ China Shock วิกฤตของจีนในเกมเศรษฐกิจโลกใหม่
อาร์ม ตั้งนิรันดร เขียน
สำนักพิมพ์ Bookscape
อ่านสรุปหนังสือที่เกี่ยวกับจีนในอ่านแล้วเล่าต่อ https://www.summaread.net/category/china/
สั่งซื้อออนไลน์ https://shope.ee/5KpP8yhcod