สรุปหนังสือ ปัญญาญี่ปุ่น เป็นหนังสือที่เล่าให้เห็นวิวัฒนาการของประเทศญี่ปุ่นตั้งแต่ยุคอดีตจนปัจจุบัน ผ่านบริษัทรถยนต์ชื่อดังทั้งโตโยต้า และฮอนด้า
เริ่มจากคนลากรถที่วัดธารน้ำในที่เมืองเกียวโต ที่ต้องลากรถขึ้นเขาพานักท่องเที่ยวไปส่งปลายทางบนเขา
การจะลากรถขึ้นเขานั้นถ้าต้องลากท่าปกติเป็นอะไรที่ต้องใช้แรงมาก ท่าปกติคือการหันหน้าไปทางข้างหน้าเหมือนปกติ แต่นักลากรถคนหนึ่งค้นพบว่าถ้าหันหลังแล้วค่อยๆเหมือนดันรถขึ้นเขาจะใช้แรงน้อยลง เหนื่อยน้อยกว่า แถมยังสามารถหันหน้ามาพูดคุยกับคนที่นั่งบนรถได้ สามารถพูดบรรยายเล่าเรื่องราวประวัติความเป็นมาของวัดแห่งนี้ได้.
พอคนนึงค้นพบ ที่เหลือก็ทำตาม จนกลายเป็นท่าลากรถขึ้นเขามาตรฐานของวัดธารน้ำใสชื่อดังในเกียวโตแห่งนี้
ถ้าไม่ได้อ่านเล่มนี้ก็คงไม่รู้ว่าโตโยต้าที่โด่งดังเรื่องรถยนต์นั้น แต่ตะกูลโตโยดะเจ้าของบริษัทนี้กลับเริ่มต้นธุรกิจด้วยการทำเครื่องทอผ้า จากเครื่องทอผ้า
ส่วนฮอนด้านั้นเริ่มจากสร้างจักรยานที่ติดเครื่องยนต์ให้ผู้คนได้ใช้ช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 จนกลายเป็นบริษัทรถยนต์ยักษ์ใหญ่ถึงทุกวันนี้
ส่วนโตโยต้าเองก็เริ่มจากผลิตรถยนต์ให้กับกองทัพในช่วงสงครามโลก โดยเฉพาะพวกรถขนส่ง ไม่ว่าจะเป็นรถกระบะขนาดใหญ่ หรือรถบรรทุก จนค่อยๆพัฒนากลายมาเป็นรถยนต์ส่วนบุคคลทั่วไป
ญี่ปุ่นเองแม้จะผ่านสงครามมาอย่างหนักหนาแต่ก็สามารถพัฒนาจนกลายมาเป็นมหาอำนาจทางเศรษฐกิจโลกได้ในเวลาไม่กี่สิบปี ทั้งฮอนด้า และโตโยต้าก็เช่นกันที่ต้องผ่านอุปสรรคทางเศรษฐกิจมาหลายต่อหลายครั้ง
ฮอนด้าเองเคยถอนตัวจากการแข่ง F1 ทั้งที่เคยเป็นแชมป์และในการแข่ง F1 ถือเป็นอีกหนึ่งช่องทางสำคัญในการโปรโมตบริษัท แต่ฮอนด้าเลือกจะถอนตัวก่อนจะถึงโค้งแข่งเพราะในช่วงเศรษฐกิจตกต่ำทั่วโลกนั้นบริษัทต้องการรัดเข็มขัดค่าใช้จ่าย และการแข่ง F1 ในแต่ละปีก็ต้องมีค่าใช้จ่ายราวๆปีละ 500ล้านเหรียญสหรัฐ
เป็นอีกหนึ่งหนังสือเล่มเล็กๆ ติดไว้อ่านฆ่าเวลาระหว่างต้องรออะไรซักอย่างก็ยังได้ แถมยังอ่านง่ายได้ความรู้ รู้ว่าญี่ปุ่น อเมริกา โตโยต้า ฮอนด้า และสงครามโลก ทั้งหมดนี้เกี่ยวกันยังไง แล้วคุณจะรู้ว่ามันอ่านสนุกกว่าที่คิด
ภิญโญ ไตรสุริยธรรมา เขียน
สำนักพิมพ์ Openbooks