A Little History of Religion ศาสนา ประวัติศาสตร์ศรัทธาแห่งมวลมนุษย์

หลังจากอ่านเล่ม “พุทธโคดม” จบ แต่ความอินและความสนใจในเรื่องศาสนากำลังครุกกรุ่นอยู่ ก็เจอว่ามีเล่มนี้อยู่ที่บ้านยังไม่ได้อ่าน ได้มาจากงานหนังสือแห่งชาติเมื่อปลายปี 2017 ที่ผ่านมาอยู่พอดี ก็เลยหยิบมาอ่านต่อให้บรรลุไปเลยแล้วกัน ถ้าให้สรุปย่อๆของเล่มนี้คือ รวมเรื่องราวของประวัติศาสตร์ด้านศาสนาของโลกตั้งแต่เริ่มมีการบันทึกไว้ ตั้งแต่ศาสนาโซโรอัสเตอร์บูชาไฟ อับราฮัมผู้ให้กำเนิด 3 ศาสนาสำคัญของโลกอย่าง ยิว คริสต์ และ อิสลาม มาจนถึงศาสนาอื่นๆและนิกายแยกย่อยของศาสนาหลักๆอีกมากมาย เรื่องละนิด อย่างละหน่อย เมื่ออ่านจบก็จะประกอบกันเป็นภาพรวมด้านศาสนาของโลกก็ว่าได้ แต่ถ้าให้ลงรายละเอียดอีกนิดก็ทำให้เข้าใจว่า ศาสนาหลักๆบนโลกแบ่งออกเป็นสองทาง หนึ่งเอกเทวนิยม หรือ มีพระเจ้าเพียงองค์เดียว อย่าง คริสต์…

Buddha Gotama พุทธโคดม

บทวิเคราะห์เชิงรัฐศาสตร์ ว่าด้วยพุทธประวัติในทางบริบทางเศรษฐกิจ การเมือง และวัฒนธรรมอินเดียในสมัยพุทธกาล “สตาร์ทอัพทางจิตวิญญาณ” คือความรู้สึกที่ผุดขึ้นมาตอนเริ่มอ่าน และอ่านจบก็ยังคิดว่าน่าจะเป็นคำสรุปที่ได้จากหนังสือเล่มนี้ในการทำความเข้าใจพุทธศาสนาในอีกมุมนึงที่ไม่เคยรู้มาก่อน ที่บอกว่าเป็น “สตาร์อัพททางจิตวิญญาณ” เพราะ ถ้าเปรียบเทียบกับในยุคปัจจุบันที่เต็มไปด้วยบริษัท องค์กร หรือผู้ก่อตั้ง Startup น้อยใหญ่มากมาย เพราะต้องการจะปฏิวัติในแง่ธุรกิจเป็นหลัก เพื่อสร้างทางเลือกหรือฉีกหนีจากบริษัทยักษ์ใหญ่ที่กุมอำนาจหลักๆของโลกไว้ หรืออีกเหตุผลหลักก็คือ “ความไม่พอใจ” ในสภาพที่เป็นอยู่ในปัจจุบันจนต้องลุกขึ้นมาลงมือทำอะไรซักอย่างจนส่งสามารถเติบโตต่อได้ เช่น Apple ที่ครั้งตั้งต้นคือบริษัท Startup ที่ต้องการจะสร้างทางเลือกใหม่ให้กับคนทั่วไปเข้าถึงคอมพิวเตอร์ได้ หรือ Uber บริษัท Startup ที่กลายเป็นยักษ์ใหญ่ระดับโลกในวันนี้…

Dutchland ดัชต์แลนด์ แดนมหัศจรรย์

Dutch หรือ ดัชต์ แวปแรกคนส่วนใหญ่คงนึกถึงประเทศฮอลแลนด์ เนเธอร์แลนด์ นี่แหละบางทีก็แอบงงๆว่าทำไมประเทศเดียวถึงมีสองชื่อได้นะ และก็คงหนีไม่พ้นที่จะนึกไปถึงกังหันลมแบบนมดัชต์มิลในบ้านเรา ตลาดประมูลดอกไม้สดที่โด่งดังระดับโลก หรือแม้แต่ทุ่งดอกทิวลิปที่โด่งดังก็ตาม แต่ทั้งหมดนี้เป็นเพียงเรื่องส่วนน้อยที่คนส่วนใหญ่รู้จักเกี่ยวกับประเทศนี้หรือผู้คนชาวดัชต์ และหนังสือ Dutchland นี่เองที่จะมาเปิดโลกของชาวดัชต์ให้เราได้รู้จักเค้ามากขึ้น การประมูล คนส่วนใหญ่น่าจะรู้จักการประมูลดี มันคือการที่ให้คนที่สนใจค่อยๆเพิ่มค่าเพิ่มราคาขึ้นไปเรื่อยๆ จากน้อยสุดไปสู่มากสุด จนไม่มีใครให้มากกว่านี้ แล้วสินค้าที่ถูกประมูลนั้นก็จะกลายเป็นผู้ที่ให้ราคาคนสุดท้ายไป นี่คือการประมูลแบบอังกฤษ(English Auction)ในแบบที่เราชาวโลกคุ้นเคย แต่ยังมีการประมูลอีกแบบที่น้อยคนจะรู้จักและเป็นการประมูลแบบกลับหัวกลับหางกันแบบที่เราทุกคนคุ้นเคย นั่นคือการประมูลจากราคามากไปหาน้อย เหมือนเริ่มจาก 100 ไปสู่ 0 และระหว่างที่ผู้ควบคุมการประมูลขานราคาแบบลดลงไปเรื่อยๆ คนแรกที่ประมูลก็จะได้เป็นเจ้าของไปเลย ไม่ต้องแข่งกับใครเหมือนแบบแรก(แต่จริงๆก็แข่งนะ…

Sapiens; A Brief History of Humankind เซเปียนส์ ประวัติย่อมนุษยชาติ

สรุปแบบย่อเมื่ออ่านจบ หนังสือเล่มนี้ดูเหมือนจะหนา(ซึ่งก็ควรจะหนาเพราะมีทั้งหมด 608 หน้า) แต่เนื้อหาข้างในกลับสนุกมากจนไม่อยากให้จบเลย(นี่พูดจริงๆไม่ได้เวอร์) เพราะหนังสือเล่มนี้ทำให้เราเข้าใจประวัติศาสตร์มนุษย์ชาติที่เป็นเราทุกวันนี้ ภายใต้สายพันธุ์ที่ชื่อว่า Sapiens หรือเรียกเต็มๆว่า Homo Sapiens ที่หมายความว่ามนุษย์ผู้เจริญแล้ว(เป็นการตั้งชื่อที่อวยตัวเองสุดๆเลยนะเจ้ามนุษย์) แต่ในความเป็นจริงแล้วมนุษย์นั้นไม่ได้มีแค่สายพันธุ์เดียวแบบโดดๆ แต่ก่อนหน้านี้มนุษย์เองก็มีมากมายหลายสายพันธุ์ ถ้าให้เปรียบก็คงเหมือนกับแมวมากมายที่มีหลายสายพันธุ์ เพียงแต่ก็ไม่รู้ว่าทำไมมนุษย์สายพันธุ์อื่นถึงสูญพันธุ์ไปหมดขนาดสายพันธุ์อย่างนีแอนเดอร์ทาล (Homo Neanderthalensis) ที่ดูจากโครงสร้างที่เหลืออยู่แล้วก็แข็งแรงกว่าเซเปียนส์อย่างเราด้วยซ้ำ แต่ทำไมกันเราผู้อ่อนแอกว่าถึงอยู่รอดและครองโลกอยู่ในวันนี้ได้ หนังสือเล่มนี้ให้ความรู้ตั้งแต่อดีตกาลอันไกลโพ้นของมนุษย์สายพันธุ์แรกเริ่ม ตั้งแต่เริ่มแยกสายพันธุ์จากลิงไร้หางออกมา แล้วก็ปฏิวัติการเกษตร จนเข้าสู่ยุคประวัติศาสตร์ และให้ภาพถึงอนาคตของอภิมนุษย์ หรือมนุษย์เซเปียนอย่างเรานั้นอาจขึ้นมาเป็นผู้นำเพื่อล้างเผ่าพันธุ์เราเองก็ได้ หนังสือเซเปียนส์เล่มนี้แบ่งเนื้อหาออกเป็นสี่ส่วน ตามการปฏิวัติครั้งสำคัญของมนุษยชาติ เริ่มตั้งแต่การปฏิวัติการรับรู้ ที่แยกเราออกจากฝูงสัตว์หรือมนุษย์สายพันธุ์อื่นโดยเด็ดขาด…

ไฟในประวัติศาสตร์ของมนุษย์ Catching Fire; How Cooking Made Us Human

เรื่องราวประวัติศาสตร์ไฟของมนุษย์ พูดถึงว่าการใช้ไฟทำให้มนุษย์ต่างจากลิงเอปยังไง มนุษย์เองถูกจัดให้เป็นลิงหรือไพรเมทประเภทหนึ่ง แต่เป็นลิงที่ไม่มีขนเหมือนลิงเอปทั่วไป ผมขอสรุปย่อๆแบบนี้แล้วกัน..มนุษย์เองเริ่มแตกต่างจากลิงต้นกำเนิดเพราะรู้จักการกินอาหารสุก การกินอาหารสุกทำให้เราได้รับพลังงานมากขึ้น และดูดซึมสารอาหารได้เร็วขึ้น ทำให้เราใช้เวลาในการกินอาหารน้อยลงมาก จนไม่มีสิ่งมีชีวิตใดจะกินอาหารได้รวดเร็วเท่ามนุษย์ การที่เรากินอาหารได้เร็ว และย่อยดูดซึมได้เร็วเพราะเรากินอาหารปรุงสุก ที่ผ่านการทำความร้อน ทำให้ระบบย่อยอาหารเราเล็กลงกว่าสัตว์ชนิดเดียวกันมาก นั่นหมายความว่าพลังงานที่เราจะต้องสูญเสียไปในขั้นตอนการย่อยอาหารและพลังงาน ให้กับอวัยวะการย่อยอาหารลดน้อยลง เลยทำให้มีพล้งงานเหลือไปพัฒนาส่วนอื่นของร่างกาย นั่นก็คือสมอง สมองที่พัฒนาขึ้นจากการเริ่มกินอาหารสุกเมื่อ 1.9 ล้านปีที่แล้ว ทำให้เราเป็นเราในทุกวันนี้ แค่เริ่มต้นจากการใช้ไฟ เริ่มต้นจากการกินอาหารที่ปรุงสุกผ่านความร้อน ทำให้มนุษย์เรากลายเป็นสิ่งมีชีวิตที่ครองโลกและกำลังทำลายล้างโลกในทุกวัน.. อ่านมื่อปี 2016

เบื้องหลังสัญญาเบาริ่ง และประวัติศาสตร์ภาคพิศดารของ Sir John Bowring

เรื่องราวประวัติของนักการทูตด้านเศรษฐศาสตร์คนสำคัญ ที่เชื่อว่าคนไทยหลายคนคุ้นเคยกับ Sir John Bowring จากตำราเรียนวิชา สปช ในหมวดหมู่ประวัติศาสตร์ชาติไทย เกี่ยวกับสนธิสัญญาเบาว์ริ่ง ที่เกี่ยวกับการค้าข้าวและเปิดการค้าเสรีกับต่างชาติในสมัยรัชการที่ 4 ซึ่งหนังสือเรียนเราบอกแค่หัวข้อสรุปผิวเผิน แต่ขาดข้อมูลเชิงลึกที่แท้จริงว่ามหาอำนาจอย่างอังกฤษสนใจสยามประเทศที่ถือว่ากระจ้อยร่อยมาก ถ้าเทียบกับหลายประเทศในแถบเอเซียทั้งหลายไปทำไม เหตุผลนึงที่อังกฤษสนใจสยามเพราะต้องการข้าวที่สยามปลูกอย่างกว้างขวางเป็นอย่างมากในสมัยนั้น เพื่อไปใช้เลี้ยงปากท้องชาติอาณานิคมอย่างอินเดียเป็นหลัก และถือว่าสนธิสัญญาของเซอร์เบาว์ริ่งที่มีต่อประเทศไทยนั้น เป็นงานเปรียบเทียบกับประเทศจีนที่มีปัญหา ในการทำสัญญาระหว่างกันในช่วงเวลาเดียวกัน ที่เป็นเหตุให้เกิดสงครามฝิ่นครั้งที่สองตามมา ด้วยเหตุเรือเพียงลำเดียวของจีน แต่จากสนธิสัญญาเบาว์ริ่งครั้งนั้นก็ทำให้คนไทยเดือดร้อนไปทั่วหัวระแหง โดยเฉพาะกับชนชั้นสูงที่ปกครองดูแลการเก็บส่วยภาษีแทนรัฐ ที่ต้องขาดรายได้จากการผูกขาดในสมัยนั้น ก่อให้เกิดการจราจลในกรุงเทพจากชาวจีนตามมา หนังสือเล่มนี้ถือเป็นจุดเริ่ม จุดเชื่อม และจุดต่อของชาติไทยในนโยบายด้านต่างประเทศกับทางชาติยุโรปในสมัยนั้น จนเป็นชาติไทยถึงวันนี้ อ่านเมื่อปี…

Paper ประวัติศาสตร์กระดาษโลก

กระดาษ..สิ่งของสามัญไกล้ตัวจนเราไม่เคยนึกสงสัยว่ากระดาษมีเรื่องราวยังไง ประวัติศาสตร์กระดาษโลก หนังสือว่าด้วยชีวประวัติสำคัญในหลายๆด้าน ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน กระดาษนับว่าเป็นตัวกลางที่ทรงพลังที่สุด กระดาษแผ่นนึงเมื่อโดนปลายแปรงของศิลปินทำให้มีมูลค่าเพิ่มขึ้นหลายพันล้านเท่า..เช่นภาพโมนาลิซ่า หรือกระดาษแผ่นนึงมีข้อมูลเกี่ยวกับบุคคลนึง และลายเซ็นต์กำกับไม่กี่คน ก็ทำให้คนๆนึงหมดอนาคตไปตลอดชีวิตยังได้..นั่นคือกระดาษหมายจับหรือหมายศาล กระดาษอยู่รอบตัวเรามาตั้งแต่เกิดจนตาย ตั้งแต่ใบแจ้งเกิดยันใบมรณะ กระดาษจึงเปรียบได้ว่าเป็นสื่อกลางที่ดีที่สุดจริงๆ ใครจะรู้ว่าจากไพ่ที่เล่นกันนั้นกลายมาเป็นธนบัตรทุกวันนี้ ก็ได้การพิมพ์ลายตาข่าย(จำชื่อเทคนิคไม่ได้จริงๆขอโทษด้วย)หลังไพ่เพื่อป้องกันการมองทะลุไพ่เวลาเล่น จนพัฒนามาสู่ลวดลายป้องกันการลอกเลียนแบบบนธนบัตรทั่วโลกทุกวันนี้ สิ่งสามัญไกล้ตัวกลับมีเรื่องราวให้เราตื่นเต้นกว่าที่คิด ลองสังเกตุสิ่งไกล้ตัวที่คุณไม่เคยสนใจแล้วตั้งคำถามดูซิ Paper ประวัติศาสตร์กระดาษโลกพลอยแสง เอกญาติ แปล สำนักพิมพ์ Openworldsอ่านเมื่อปี 2016

Modern China จีนสมัยใหม่

เรื่องจริงเรื่องจีนที่ไม่เคยรู้ Modern China หรือ จีนสมัยใหม่ ที่กว่าจะมาเป็นจีนทุกวันนี้ จีนต้องผ่านอะไรมามากมาย ผ่านยุครุ่งเรืองด้วยใบชา ที่ทำเอาสหราชอาณาจักร หรืออังกฤษผู้ยิ่งใหญ่ในยุคอาณานิคมต้องทรุดมาแล้ว ด้วยการหาเงินมาซื้อใบชาไปดื่ม จนประเทศต้องเสียดุลการค้าให้จีนมหาศาล เลยต้องแก้ลำด้วยฝิ่น ขายฝิ่นให้คนจีนติด และจนกลับมาทำกำไรด้วยความขมขื่นของชาวจีน จนราชวงศ์ชิงล่มสลายสู่ผู้นำคนถัดไปชื่อ ซุน ยัดเซ็น ก้าวเข้าสู่ความเป็นชาตินิยมภายใต้ เจียง ไคเชก ผู้พยายามทำให้จีนเข้าสู่ยุคสมัยใหม่ ด้วยการกำจัดความเป็นสมัยเก่ารากเหง้าความเป็นจีน ก่อให้เกิดพรรคคู่แข่งอย่างพรรคคอมมิวนิสต์ที่มี เหมา เจ๋อตุงเป็นผู้นำ ผ่านช่วงวิกฤตสุดๆในช่วงปฏิวัติวัฒนธรรม ที่ทำให้คนอดอยากมากมาย กว่าจีนจะเริ่มเป็นอย่างทุกวันนี้ได้ก็ด้วย เติ้ง…

ไอศกรีม ประวัติศาสตร์แสนอร่อย Cool: The Story of Ice Cream

อาหารรสชาติหวานคุณลักษณะเย็นแสนอร่อยของใครหลายคนที่ต้องเคยหลงไหลเมื่อครั้งยังเป็นเด็ก ที่ทำให้คุณมีความสุขทุกครั้งที่ได้ลิ้มรสชาติที่หลากหลาย ไม่ว่าจะวนิลายอดนิยม(กว่าครึ่งของไอศกรีมทั่วโลกที่ขายได้คือรสวนิลา) รสช็อคโกแลต และรสสตอว์เบอร์รี่ นี่คือ 3 รสชาติหลักของไอศกรีมทั่วโลก เรื่องราวต้นกำเนิดของไอศกรีมนั้นต่างเป็นเรื่องเล่าที่ไร้หลักฐานยืนยัน บ้างก็ว่ากันว่าเกิดจากการเผลอลืมวางครีมทิ้งไว้ตอนค่ำที่หนาวเหน็บจนเช้ามาผู้ที่ลืมกลับมาเห็นว่าครีมของตัวเองแข็งตัวจนได้ลองชิมจนเกิดเป็นไอศกรีมแรกในโลกขึ้นมา บ้างก็ว่ากันว่าเกิดจากอุบัติเหตุ(อีกแล้ว)ที่บางคนทำน้ำเชื่อมหกใส่หิมะเกิดเป็นหิมะสีสันดูน่าชิมจนได้ลองชิมแล้วก็เกิดเป็นไอศกรีมขึ้นมา แต่สิ่งนึงที่เป็นหลักฐานได้คือต้นกำเนิดของไอศกรีม..ของรสชาติหวานที่มีลักษณะเย็นเกิดขึ้นจากแถบอาหรับในช่วงสงคราม จนส่งต่อไปยังยุโรป และก็ได้รับความนิยมพลิกแพลงมาจนถึงทุกวันนี้ ไม่ว่าไอศกรีมจะมีต้นกำเนิดแบบใด แต่ใจความสำคัญคือช่วงเวลาแห่งความสุขในชั่วขณะที่เราได้กินรสชาติหวานและเย็นทำให้เราลืมความทุกข์ใจไปชัวขณะมากกว่า หนึ่งในความมหัศจรรย์ของไอศกรีมที่ผมมองเห็นมันคือ Platform ของความสุข ความสุขที่สามารถเปลี่ยนรสและกลิ่นให้หลากหลายได้เป็นร้อยพันรสชาติ แต่ทั้งหมดยังอยู่ในรูปแบบอาหารหรือของหวานที่มีสองคุณลักษณะหลักคือ หวานผสมนม และ เย็นด้วยอุณหภูมิ ไม่มีความสุขใดจะเรียบง่ายและหลากหลายได้เท่านี้อีกแล้ว ปล.สารภาพตามตรงว่าอ่านจบแล้วกำลังหาเครื่องทำไอศกรีมมาลองทำเล่นกินเองที่บ้านดูจริง อ่านเมื่อปี 2016

Mythology ทวยเทพและตำนานสัตว์ประหลาดกรีก-โรมัน

หรือจะเรียกว่าศาสตร์แห่งทวยเทยกรีกและโรมันก็ว่าได้ ถ้าถามว่าน่าสนใจตรงไหนกับเรื่องราวนิยายปรัมปราเพ้อฝันแบบนี้ ก็เพราะมันเป็นความเพ้อฝันของมนุษย์ตั้งแต่หลายพันปีก่อนนี่แหละครับ ผมเลยว่ามันน่าสนุก ผมอ่านเพื่ออยากรู้จักความคิดของผู้เป็นนักคิดสมัยนั้น ไม่ว่าจะเพลโต อริสโตเติล ไอดิสปิอุส และใครต่อใครอีกหลายคน หลายชื่อคำเรียกเท่ห์ๆของแบรนด์ดังๆที่เราคุ้นหู ก็ไม่ได้ประดิษฐ์คำเหล่านั้นใหม่มาจากไหน แต่เป็นการหยิบชื่อบรรดาเหล่าทวยเทพโบราณเหล่านี้ขึ้นมาใหม่อีกครั้งต่างหาก อย่างชื่อ Hermes แบรนด์กระเป๋าแฟชั่นราคาแพงระยับ ก็มาจากชื่อเทพองค์หนึ่งที่เป็นเทพด้านการค้า คนกลาง และขโมย คอนโดหรูที่ชื่อ Nyx ก็มาจากชื่อเทพราตรีองค์นึงในนี้เหมือนกัน (ความจริงต้องอ่านว่า ไนท์ นะครับ ไม่ใช่ นิกซ์ เพราะต้องอ่านตามแบบลาติน ไม่ใช่แบบอังกฤษ) ถ้าใครชอบเรื่องราวสนุกๆและน่าสนใจตลอดเล่มแบบไม่ยากและน่าเบื่อ หนังสือเล่มนี้ก็น่าสนใจไม่น้อยเลยครับ…