สรุปหนังสือ Saladin หรือ ซอลลาฮุดดีน เล่มนี้ทำให้รู้ว่าเบื้องหลังของสงครามครูเสดในประวัติศาสตร์ที่ถูกเอามายำทำเป็นหนังฮอลลีวูดมากมายหลายเรื่องนั้นมีประวัติศาสตร์จริงๆ เป็นอย่างไร และที่มาที่ไปของกษัตริย์ผู้เที่ยงธรรมจนโลกตะวันตกยังต้องเคารพนับถืออย่าง ซาลาดิน หรือ Saladin หรือ ซอลาฮุดดีน นั้นมีเรื่องราวความเป็นมาอย่างไรครับ
ก่อนอื่นต้องบอกว่าหนังสือเล่มนี้อ่านง่าย สนุก แต่ไม่รู้ว่าทำไมถึงกลับเขียนสรุปได้ยาก แต่ก็จะลองพยายามดูแล้วกันครับ
ต้องบอกว่าสงครามครูเสดนั้นเป็นเรื่องของการแย่งชิงเมืองศักดิ์สิทธิ์อย่างเยรูซาเลม ที่ดันเป็นเมืองที่มีสถานที่สำคัญของสองศาสนาหลักของโลกอย่างคริสเตียน และมุสลิม
ซึ่งเดิมทีสองศาสนานี้ก็มีที่มาที่ไปจากต้นกำเนิดเดียวกันนั่นก็คืออับราฮัมตามตำนาน
เท่านั้นไม่พอหนังสือเล่มนี้ยังบอกให้รู้ว่ามุสลิมนั้นมองว่าศาสนาคริสต์เองเป็นส่วนหนึ่งของตนเองด้วยซ้ำ ในสมัยก่อนพวกเขาถึงกับเอาคัมภีร์ของอีกฝ่ายมารวมไว้เป็นส่วนหนึ่งด้วย
หนังสือเล่มนี้ทำให้ได้รู้จักที่มาของคำว่า Assassin หรือนักฆ่าสุดเท่ห์จากเกมและหนังทั้งหลาย แต่ในความเป็นจริงจากประวัติศาสตร์แล้วคนกลุ่มนี้นั้นเลวร้ายมากและไม่ได้เท่ห์แต่อย่างไรเลย
เพราะ Assassin คือนักฆ่านอกรีต ที่ใช้วิธีคล้ายๆ ระเบิดพลีชีพในวันนี้ ที่คนที่ถูกฝึกมาเป็นนักฆ่าเหล่านี้จะใช้อาวุธเป็นเพียงมีดสั้น แล้วก็จะลงมือในที่กลางแจ้งเวลาจะสังหารเป้าหมาย เพื่อให้คนจำนวนมากรับรู้ หรือเรียกได้ว่าเป็นการ PR องค์กรตัวเองด้วยชีวิต
เท่านั้นยังไม่พอ Assassin เมื่อฆ่าเป้าหมายเสร็จแล้วจะไม่วิ่งหนีไปไหน แต่จะยืนเฉิดฉายให้คนมารุมประชาทัณฑ์หรือจะฆ่าตัวเองไปก็จะยิ้มหัวเราะให้คนต้องเอาไปลือกันต่อ
และนั่นก็คือวิธีการที่องค์กรนักฆ่านอกรีตนี้ใช้เพื่อสร้างชื่อให้ตัวเอง โดยหัวหน้าองค์กรนี้จะใช้วิธีหลอกล่อเด็กผู้ชายให้เข้าร่วมตั้งแต่ยังเล็ก จากนั้นพอเป็นชายหนุ่มก็จะบอกว่าเมื่อทำภารกิจสำเร็จบนสวรรค์จะเต็มไปด้วยอาหาร เหล้า และผู้หญิงไม่อั้น โดยระหว่างการฝึกพวกเขาจะใช้ยาเสพติดประเภทหลอนประสาทอย่างกัญชาให้นักฆ่าฝึกหัดเหล่านั้นมัวเมาไปกับจินตนาการ เพื่อให้หลงเชื่อว่ารางวัลที่ว่านั้นมีอยู่จริง
เรียกได้ว่าจินตนาการสำคัญกว่าความจริง จริงๆ ครับ
เพราะจริงๆ แล้วคำว่า Assassin หรือ ฮัสซัสซิน มาความหมายตรงตัวว่า ผู้เสพกัญชา เพราะชื่อนี้มาจากคำว่า “อาชีช” หรือ Hashish ที่แปลว่า “กัญชา” นั่นเอง
กลับมาที่ชีวประวัติของ Saladin หรือ ซอลาฮุดดีน หรือ ซาลาดิน เรื่องที่น่าสนใจคือจอมทัพผู้นี้ช่างใจกว้างมาก เมื่อชนะสงครามก็ไม่ไล่ฆ่าผู้แพ้ หรือไม่ปล้นชิงผู้คน แต่กลับเสนอทางเลือกให้ผู้แพ้เสมอว่าถ้าอยากจะกลับบ้านอย่างปลอดภัยก็ยินดี และสัญญาว่าจะไม่ส่งทัพไล่ตามไปเหมือนที่มักทำกันเวลาสงคราม
หรือบางครั้งเมื่ออีกฝ่ายเสนอขอยอมแพ้ ก็กลับได้รับการดูแลอย่างดีมากกลับจนดูเหมือนว่าทางซาลาดินเองก็เป็นผู้ที่ขอยอมแพ้เช่นกัน
และทั้งหมดนั้นก็ทำให้จอมทัพซาลาดินผู้นี้กลายเป็ที่ชื่นชมและกล่าวขวัญถึงในแง่ดีที่ว่ามีเมตตาอย่างมาก ตั้งแต่ในยุคสมัยนั้นจนยังถ่ายทอดมาถึงสมัยนี้
หนังสือเล่มนี้เล่าว่าเมื่อกษัตริย์ผู้นี้สิ้นพระชมน์ไปกลับพบสมบัติในท้องพระคลังส่วนตัวแทบไม่มีอะไรเหลือเลย เรียกได้ว่ามีเท่าไหร่ก็ให้เท่านั้น และนั่นก็ยิ่งทำให้ประชาชนยิ่งรู้สึกรักและเสียใจอย่างมากที่กษัตริย์องค์นี้ต้องจากโลกไป
หนังสือเล่มนี้ทำให้ผมได้รู้จักซอลาฮุดดีนมากขึ้น มากถึงขนาดว่าจะมีคนที่ทั้งเด็ดเดี่ยวและใจกว้างได้ขนาดนั้นเลยหรือ และที่สำคัญเขาก็ใจกว้างจนยังได้เป็นใหญ่ขนาดนั้นอีกด้วย
หนังสือเล่มนี้พาลให้ผมนึกถึงหนังสืออีกเล่มที่ชื่อว่า Give and Take ที่บอกให้เรารู้ว่ายิ่งเราให้มากเท่าไหร่ เราก็ยิ่งได้รับมากเท่านั้น แต่ในขณะเดียวกันเราก็ไม่ต้องให้แบบหลับหูหลับตา หรือไม่จำเป็นต้องให้กับพวกที่เอาแต่รับจนทำให้ตัวเองต้องลำบากฝ่ายเดียว
เพราะคนเรามี 3 แบบ ผู้ให้ ผู้แลก และผู้รับ
การเป็นผู้ให้ที่ไม่ฉลาดก็จะพาลให้ชีวิตตัวเองตกต่ำไม่แพ้คนที่เป็นผู้รับ ส่วนผู้แลกนั้นก็จะเสมอตัวระดับหนึ่งคือแม้จะไม่ถูกใครเอาเปรียบ แต่ก็จะไม่ได้อะไรมากกว่าที่ให้ไป ส่วนผู้ให้ที่ฉลาดนั้นจะรู้ดีว่าเมื่อไหร่ควรให้ และตอนไหนที่ควรแลก
ดังนั้นซอลาฮุดดีนจึงเสมือนผู้ให้ที่ฉลาด เมื่อไหร่ที่ควรให้ก็จะให้แบบไม่มีเงื่อนไขจนผู้รับรู้สึกว่าตัวเองต้องชดเชยให้มากกว่า และเช่นเดียวกันก็รู้ว่าเมื่อไหร่ที่ควรแลกเพื่อให้ตัวเองไม่ถูกเอาเปรียบเสมอไป
หนังสือเล่มนี้สรุปยาก แต่ผมก็ยังยืนยันว่าเป็นหนังสือประวัติศาสตร์ใกล้ตัวที่เรามักได้เห็นผ่านภาพยนต์ฮอลลีวูดมากมาย เป็นหนังสือที่อ่านสนุก และได้รู้ในเรื่องที่คิดว่าเคยรู้ในแง่มุมที่ลึกซึ้งมากขึ้น
สุดท้ายนี้มีคนเคยถามผมว่า อ่านหนังสือไปเยอะๆ แล้วได้ใช้ประโยชน์หรือเปล่า
ผมเพิ่งคิดออกว่า การอ่านหนังสือก็เหมือนการเก็บเงินหยอดกระปุก เพียงแต่หนังสือแต่ละเล่ม แต่ละชนิด ก็จะมีสกุลเงินที่แตกต่างกันไป บางครั้งเราอ่านเก็บไว้ก็ดูเหมือนจะเป็นสกุลเงินที่หาใช้ยากจนไม่มีทางได้ใช้ แต่ใครเลยจะรู้ว่าถ้าวันนึงมีคนถามหาเงินสกุลนี้ขึ้นมา คุณอาจจะเป็นคนเดียวที่รวยที่สุดในช่วงเวลานั้นก็ได้ครับ
อ่านแล้วเล่า เล่มที่ 2 ของปี 2020
สรุปหนังสือ ซอลาฮุดดีน Saladin
วีรบุรุษแห่งสงครามศักดิ์สิทธิ์
จอมทัพผู้กอบกู้เกียรติแห่งโลกอิสลามด้วยความกล้าหาญ ความซื่อสัตย์ เกียรติยศ และขันติธรรม
ภาสพันธ์ ปานสีดา เขียน
สำนักพิมพ์ GYPZY
20200107
อ่านสรุปหนังสือแนวประวัติศาสตร์แบบนี้ต่อ > https://www.summaread.net/category/history/
สนใจสั่งซื้อทางออนไลน์ได้ที่ > https://www.naiin.com/product/detail/484389